Stand van zaken zonnepark Hooibroeken

Ongeveer een jaar geleden hebben we moeten besluiten om de realisatie van Zonnepark Hooibroeken uit te stellen. De enorm gestegen prijzen voor zonnepanelen en bouwmaterialen waren daarvoor de belangrijkste redenen. Maar we hebben het afgelopen jaar natuurlijk niet stil gezeten.

Wat is er het afgelopen jaar allemaal gebeurd?

Voor het oorspronkelijke plan waren alle uitgangspunten voor de bouw van het zonnepark helder en was de verwachting om begin 2023 te kunnen gaan bouwen. Voor participanten gingen we uit van een rendement tussen 4,5 en 5,5%. In de zomer van 2022 werden echter de effecten van de Coronapandemie in China en de oorlog in Oekraïne (supply chain problemen) duidelijk zichtbaar. Hogere bouwkosten, hogere rente en zeer onduidelijke energieprijzen hadden een negatieve impact op de business case van het zonnepark. Daardoor werden ook de banken conservatiever ten aanzien van het verstrekken van leningen. In september vorig jaar hebben we als bestuur van Energiek Heusden samen met de projectontwikkelaar Sunvest het project voor een jaar moeten uitstellen.

Opslag in batterijen

Inmiddels is steeds duidelijker geworden dat er in het elektriciteitssysteem toepassingen moeten komen om vraag en aanbod van stroom met elkaar in balans te brengen.

Samen met Sunvest zijn we daarom op zoek gegaan naar extra fundamenten onder de businesscase door middel van de inzet van batterijen. Enkele conclusies:

• Tennet, de beheerder van het hoogspanningsnet in Nederland, verwacht in 2030 minstens 15 keer de capaciteit van de  Amercentrale in Geertruidenberg, nodig te hebben voor opslag in batterijen.
• Netbeheerders mogen volgens de elektriciteitswet zelf niet investeren in centrales of batterijen. Dus de markt voor batterijen wordt steeds meer volwassen.
• Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat stuurt aan op batterijen bij zonneparken en komt daarom mogelijk met subsidies. Duidelijkheid daarover zal als gevolg van de val van het kabinet en de nieuwe verkiezingen helaas nog wel meer dan een jaar op zich laten wachten.
• Omdat de netbeheerders miljarden moeten investeren in uitbreidingen van de elektriciteitsnetten zullen de netwerktarieven flink gaan stijgen. Dit maakt het businessmodel voor de inzet van batterijen op dit moment nog onzeker. Eventuele kortingen op die tarieven voor batterijen, zoals België en Duitsland die kennen, moeten wachten op een nieuw kabinet.
• Banken vinden de businesscase voor batterijen  nog te onzeker om daar grote leningen voor te verschaffen.

Samenvattend kunnen we stellen dat de markt voor batterijen veelbelovend is, maar ook nog zeer onzeker. Zeker interessant voor partijen met durfkapitaal, maar op dit moment niet voor een energiecoöperatie die zeer zorgvuldig met het geld van de deelnemers omgaat. Energiek Heusden en Sunvest gaan nu dan ook niet investeren in een batterij op Zonnepark Hooibroeken. Wel wordt op dit moment bekeken of andere partijen interesse hebben in de plaatsing van batterijen op het zonnepark. En mogelijk is de situatie over 1 of 2 jaar gunstiger om er zelf in te investeren. We blijven zoeken naar de beste manier op de batterij te verwezenlijken.

Terug naar het zonnepark

De ontwikkelingen die een jaar geleden aanleiding waren om het project tot een jaar uit te stellen zijn deels tot rust gekomen. Maar die hebben wel structurele effecten op de haalbaarheid van het project:

• De inkoopprijs van de panelen is bijna terug op het niveau van 2 jaar geleden;
• De rente bij de bank is structureel hoger geworden;
• De prijs van stroom is naar verwachting nog een aantal jaren hoger dan 2 jaar geleden. Over de lange termijn durft nog niemand iets te zeggen.

Hoe nu verder?

De meest actuele cijfers in de businesscase geven aan dat:

• Energiek Heusden een substantieel hoger bedrag aan eigen vermogen moet ophalen (2 à 3 miljoen euro) om het 50% lokaal eigendom te realiseren.
• Er een vergelijkbaar rendement is voor participanten t.o.v. het oorspronkelijke plan en minstens een gelijke bijdrage aan het Duurzaamheidsfonds Heusden.
• Dit een haalbare situatie is om het project verder te gaan ontwikkelen. Wel zijn we nog met de gemeente in overleg voor welk aandeel van het door Energiek Heusden op te halen bedrag ze garant wil staan.

Op dit moment wordt gewerkt aan:

• Het uitvragen van offertes voor de inkoop, aanleg en het onderhoud van het zonnepark.
• Het uitvragen van offertes voor de meerjarige afname van de stroom door energiebedrijven.
• Het uitvragen bij derden of er belangstelling bestaat om bij Zonnepark Hooibroeken een grote batterij te plaatsen, zodat het rendement van het zonnepark wordt verbeterd.
• Het verkennen van de mogelijkheden voor financiering bij enkele banken.

In september moet dit een goed beeld geven over de financierbaarheid en rentabiliteit en daarmee de haalbaarheid van het park. Bij een positief beeld gaan we in oktober een concreet aanbod opstellen voor de potentiële deelnemers. In november/december gaan we dan daadwerkelijk van start om geld op te halen bij de inwoners, bedrijven en instellingen in de gemeente Heusden.

Vervolgens is het doel om begin 2024 de financiële middelen en de benodigde overeenkomsten geregeld te hebben:  de zogenoemde Financial Close. Wat betekent dat er in het voorjaar gestart kan worden met de bouw van het zonnepark, dat einde zomer in gebruik genomen kan worden.

Gesprekken met de gemeente

Uiteraard is regelmatig met de gemeente Heusden gesproken over alle hiervoor genoemde ontwikkelingen. En we zijn nog steeds volop in gesprek. Daarbij worden de verschillende scenario’s die kunnen gaan optreden en welke rol de gemeente en Energiek Heusden daarbij moeten spelen besproken.  Het leidende maatschappelijke doel daarbij is om het Zonnepark Hooibroeken gerealiseerd te krijgen. We hopen dat eind september het beeld compleet is, waarna hopelijk nieuwe afspraken worden gemaakt.

In dit kader is ook aan de orde geweest hoe Zonnepark Hooibroeken en Energiek Heusden passen in andere ontwikkelingen binnen de gemeente. Met name wordt daarbij gedacht aan de ontwikkeling van een energiegemeenschap. Energiek Heusden heeft de intentie vastgelegd om medewerking te geven aan zo’n energiegemeenschap. Voor Energiek Heusden blijft daarbij het uitgangspunt dat minimaal 50% van het eigendom en de zeggenschap van projecten bij burgers en bedrijven komt. De winsten komen, na een nette vergoeding voor de investeerders, in het Duurzaamheidsfonds Heusden. Burgers en bedrijven zijn bepalend als het gaat over de bestedingen uit het fonds.

Slag om de arm

Papier is geduldig, de praktijk soms weerbarstiger. Ofwel, wij hebben er vertrouwen in dat de genoemde planning realistisch is maar het kan altijd zo zijn dat onverwachte gebeurtenissen de planning negatief beïnvloeden. Het bestuur van Energiek Heusden zet zich maximaal in om conform planning het zonnepark te realiseren. Voor de uiteindelijke ‘GO’ moet er een goed aanbod liggen voor de deelnemers: een mooi rendement, tegen aanvaardbare risico’s.